Bất đồng khúc xạ là gì? Nguyên nhân và cách phòng bất đồng khúc xạ

Bất đồng khúc xạ có thể xuất hiện ở cả trẻ em và người lớn, và nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra nhiều vấn đề cho sức khỏe thị lực và chất lượng cuộc sống của người bị ảnh hưởng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về bất đồng khúc xạ, nguyên nhân, triệu chứng, và cách điều trị để hiểu rõ hơn về tình trạng này và cách đối phó với nó.

Bất đồng khúc xạ là gì?

Bất đồng khúc xạ là một tình trạng trong đó có sự chênh lệch lớn về khả năng khúc xạ giữa hai mắt của một người. Tình trạng này xảy ra khi mắt trái và mắt phải có độ cận, độ viễn thị hoặc bất kỳ lỗi khúc xạ nào khác khác nhau. Điều này có thể gây ra một loạt vấn đề về thị lực và cảm nhận hình ảnh.

Sự chênh lệch độ khúc xạ giữa hai mắt được đo bằng đơn vị Diopter (D), và nó thể hiện mức độ khác biệt giữa khả năng lấy nét của hai mắt. Khi sự chênh lệch này lớn, như trong trường hợp bạn đã đề cập, thì người bị bất đồng khúc xạ sẽ gặp các vấn đề liên quan đến thị lực và sự phối hợp giữa hai mắt.

Nguyên nhân bất đồng khúc xạ 

Bất đồng khúc xạ có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, và hai nguyên nhân mà bạn đã đề cập có thể đóng một vai trò trong tình trạng này, nhưng chúng không phải là nguyên nhân chính.

Nguyên nhân bất đồng khúc xạ chính

Nguyên nhân chính gây ra bất đồng khúc xạ là sự chênh lệch về khả năng khúc xạ giữa hai mắt. Điều này có thể do mắt trái và mắt phải có độ cận hoặc độ viễn thị khác nhau, hoặc một mắt bị lỗi khúc xạ như cận thị hoặc viễn thị trong khi mắt kia không có lỗi này. Sự chênh lệch này có thể làm cho mắt không cùng lấy nét đúng cách, gây ra vấn đề về thị lực.

Ánh sáng không phù hợp

Sử dụng ánh sáng không phù hợp hoặc không đủ sáng có thể gây mệt mỏi mắt và gây ra vấn đề về thị lực, nhưng nó thường không gây ra bất đồng khúc xạ. Tuy nhiên, việc ánh sáng không đủ sáng có thể làm cho mắt cố gắng lấy nét mạnh hơn, và điều này có thể làm lộ rõ sự chênh lệch khúc xạ giữa hai mắt nếu nó tồn tại.

Nằm nghiêng sử dụng điện thoại

Sử dụng điện thoại di động một cách nghiêng hoặc trong một tư thế không thoải mái có thể gây ra căng cơ mắt và mệt mỏi, nhưng nó không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra bất đồng khúc xạ. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên sử dụng điện thoại một cách không đúng cách, nó có thể gây ra các vấn đề về thị lực sau một thời gian dài.

Để xác định nguyên nhân chính của bất đồng khúc xạ và điều trị phù hợp, bạn nên tham khảo ý kiến của một chuyên gia mắt, như bác sĩ mắt hoặc chuyên gia điều trị thị lực.

Biểu hiện của bất đồng khúc xạ

Các triệu chứng và biểu hiện của bất đồng khúc xạ hai mắt có thể thay đổi từ người này sang người khác, nhưng dưới đây là một số triệu chứng thường gặp:

Khả năng nhìn bằng hai mắt bị giảm: Người bị bất đồng khúc xạ hai mắt thường có khó khăn trong việc sử dụng cả hai mắt để nhìn đồng thời, đặc biệt là khi xem các đối tượng ở xa hoặc gần.

Hay nhắm một bên mắt để nhìn: Họ có thể có xu hướng sử dụng mắt mạnh hơn (mắt có độ cận thị nhẹ hơn) để lấy nét và xem đối tượng, trong khi mắt yếu hơn thường được nhắm lại.

Xu hướng nghiêng đầu khi nhìn: Để cố gắng lấy nét và nhìn rõ hơn, người bị bất đồng khúc xạ có thể có xu hướng nghiêng đầu hoặc điều chỉnh tư thế cơ thể để cải thiện thị lực.

Thị lực hai bên mắt khác nhau: Mắt mạnh thường có thị lực tốt hơn, trong khi mắt yếu có thể gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các đối tượng.

Khó khăn khi đọc và thực hiện hoạt động thị giác gần: Người bị bất đồng khúc xạ hai mắt thường gặp khó khăn khi đọc sách, xem các hoạt động thị giác gần như tô màu, vẽ hình hoặc lập trình máy tính. Họ có thể cảm thấy mệt mỏi và khó khăn trong việc tập trung.

Nếu bạn hoặc người thân của bạn có những triệu chứng này, nên thăm khám bác sĩ mắt để được kiểm tra và đánh giá tình trạng thị lực. Điều này giúp xác định liệu bất đồng khúc xạ hai mắt có tồn tại và cần điều trị hay không. Điều trị sớm có thể giúp cải thiện thị lực và chất lượng cuộc sống.

Tác hại của bất đồng khúc xạ

Giảm thị lực: Bất đồng khúc xạ làm cho mắt yếu có độ khúc xạ cao hơn ít được sử dụng và nhận thức, dẫn đến giảm thị lực ở mắt đó. Mắt yếu này có thể trở nên mờ mịt và không thể nhìn rõ các chi tiết.

Nhược thị một bên mắt: Trong một số trường hợp, bất đồng khúc xạ có thể gây ra nhược thị một bên mắt. Điều này có nghĩa là mắt một bên đã mất khả năng nhìn và thường trở thành mắt “lười” không tham gia vào quá trình nhìn.

Lác/lé: Bất đồng khúc xạ có thể dẫn đến lác hoặc lé, khi mắt không hoạt động đồng thuận. Điều này có thể tạo ra hiện tượng mắt luân phiên hoặc lác định kỳ.

Cách phòng tránh và điều trị bất đồng khúc xạ

Cách phòng tránh

Bất đồng khúc xạ hai mắt là một tình trạng mắt không thể tránh hoàn toàn, nhưng có thể giảm nguy cơ hoặc ngăn chặn sự phát triển của nó qua các biện pháp sau:

Thăm khám mắt định kỳ: Điều quan trọng là thực hiện kiểm tra định kỳ với bác sĩ nhãn khoa, đặc biệt đối với trẻ em. Kiểm tra thường xuyên giúp phát hiện và điều trị sớm bất đồng khúc xạ nếu có.

Sử dụng bảo vệ mắt: Khi tham gia các hoạt động ngoại trời hoặc trong môi trường có tác nhân gây hại cho mắt như tia UV mặt trời hoặc bụi, hãy sử dụng kính râm hoặc gọng kính bảo vệ để bảo vệ mắt.

Chăm sóc mắt đúng cách: Đảm bảo rằng bạn và gia đình của bạn chăm sóc mắt đúng cách. Hạn chế thời gian sử dụng điện thoại di động và máy tính, đặc biệt là trước khi đi ngủ, để giảm căng thẳng mắt.

Các phương pháp điều trị bất đồng khúc xạ

Đối với trẻ em mắc bất đồng khúc xạ hai mắt, điều trị thường tập trung vào việc điều chỉnh và cân bằng thị lực giữa hai mắt để đảm bảo họ có thể nhìn rõ và phát triển mắt một cách bình thường. Dưới đây là các phương pháp điều trị chủ yếu cho trẻ em bị bất đồng khúc xạ:

Đối với trẻ em

Theo chỉ định của bác sĩ nhãn khoa, trẻ em dưới 12 tuổi sẽ cần cố gắng tập đeo kính điều chỉnh hoàn toàn độ cận thị. Vì khi trẻ càng nhỏ thì khả năng đeo kính chênh lệch độ giữa hai bên mắt càng cao.

Đeo kính: Đeo kính là phương pháp điều chỉnh bất đồng khúc xạ phổ biến và hiệu quả cho trẻ em. Bác sĩ nhãn khoa sẽ thực hiện kiểm tra và xác định độ chênh lệch khúc xạ giữa hai mắt. Sau đó, họ sẽ kê đơn kính có độ cận thị khác nhau cho mỗi mắt để cân bằng thị lực. Trẻ em cần đeo kính theo chỉ định của bác sĩ và thường phải kiểm tra định kỳ để điều chỉnh độ kính theo sự phát triển của thị lực.

Sử dụng kính điều chỉnh giác mạc Ortho-K (Orthokeratology): Đây là một phương pháp tương đối mới cho trẻ em mắc bất đồng khúc xạ. Trong trường hợp này, trẻ em sẽ đeo kính Ortho-K qua đêm khi ngủ. Kính này sẽ tạo áp lực nhẹ lên giác mạc, làm thay đổi hình dạng của giác mạc và tạm thời điều chỉnh sự chênh lệch khúc xạ. Ban ngày, trẻ em có thể thấy rõ mà không cần đeo kính. Tuy nhiên, đây là một phương pháp đòi hỏi sự tuân thủ cao đối với việc sử dụng kính và định kỳ kiểm tra bởi bác sĩ.

Đeo kính là giải pháp điều chỉnh bất đồng khúc xạ hai mắt hiệu quả ở trẻ em dưới 12 tuổi

Đối với người lớn

Trong trường hợp bất đồng khúc xạ ở người lớn, có một số phương pháp điều trị và quản lý có thể được áp dụng. Dựa vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân, bác sĩ nhãn khoa có thể đề xuất một hoặc kết hợp nhiều phương pháp sau:

Đeo kính: Đeo kính là một phương pháp phổ biến để điều chỉnh bất đồng khúc xạ. Bác sĩ nhãn khoa sẽ kiểm tra và đo độ chênh lệch khúc xạ giữa hai mắt của bạn, sau đó kê đơn kính với độ cận thị khác nhau cho từng mắt. Đeo kính giúp cải thiện thị lực và thoải mái khi nhìn.

Kính áp tròng: Kính áp tròng cũng có thể là lựa chọn để điều chỉnh bất đồng khúc xạ. Chúng có thể được tùy chỉnh để phù hợp với độ chênh lệch khúc xạ giữa hai mắt và cải thiện thị lực. Tuy nhiên, việc sử dụng kính áp tròng đòi hỏi sự tuân thủ và quản lý kỹ lưỡng.

Phẫu thuật LASIK: LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis) là một phương pháp phẫu thuật mắt có thể được sử dụng để điều chỉnh lỗi khúc xạ, bao gồm cả bất đồng khúc xạ. Trong quá trình này, một lớp mỏng của giác mạc trên mắt được cắt và đặt lại để cải thiện thị lực. LASIK thường được xem xét cho các trường hợp nghiêm trọng hoặc khi người lớn không muốn đeo kính hoặc kính áp tròng.

Kết hợp đeo kính và tập che mắt: Khi đeo kính gọng để điều chỉnh sự chênh lệch giữa hai mắt trở nên khó khăn, bác sĩ có thể đề xuất kết hợp đeo kính với việc tập che mắt. Người bệnh đeo kính chỉ ở một bên mắt và tập che mắt ở mắt còn lại để cân bằng thị lực.

Đo mắt miễn phí và nhận tư vấn đo mắt tại cửa kính Phương Optical

Trải nghiệm dịch vụ nhãn khoa hoàn toàn miễn phí là một ưu đãi tuyệt vời mà Phương Optical mang đến cho khách hàng. Tại đây, bạn không chỉ có cơ hội mua kính với những ưu đãi hấp dẫn mà còn được hưởng dịch vụ nhãn khoa chất lượng cao với sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại và đội ngũ kỹ thuật viên chuyên nghiệp.

Mục tiêu của Phương Optical là bảo vệ và duy trì sức khỏe mắt của khách hàng. Dịch vụ kiểm tra mắt tại cửa hàng này không chỉ giúp phát hiện và chẩn đoán các vấn đề về thị lực mà còn giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng mắt của mình, “cửa sổ tâm hồn” quan trọng này.

Khi bạn đến Phương Optical để kiểm tra mắt, bạn có thể yên tâm vì họ sở hữu thiết bị và máy móc hiện đại nhất cùng với đội ngũ kỹ thuật viên có chuyên môn cao. Nếu phát hiện ra bất kỳ tình trạng khúc xạ như cận thị, loạn thị, hay viễn thị, bạn không cần lo lắng vì Phương Optical cung cấp các tròng kính chính hãng từ các thương hiệu hàng đầu trên thế giới.

Hãy tận hưởng trải nghiệm dịch vụ nhãn khoa miễn phí tại Phương Optical để đảm bảo sức khỏe mắt của bạn luôn được chăm sóc tốt nhất.

Bất đồng khúc xạ là một vấn đề quan trọng đối với sức khỏe thị lực mà không nên bỏ qua. Như đã thảo luận, tình trạng này có thể ảnh hưởng đến khả năng nhìn rõ và có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực cho sức khỏe mắt và chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, thông qua việc thăm khám định kỳ và theo dõi sự hướng dẫn của bác sĩ nhãn khoa, người bị bất đồng khúc xạ có thể tìm kiếm giải pháp điều trị và quản lý hiệu quả.